Op grond van de Wet Aanpassing Arbeidsduur hadden werknemers al het recht om een verzoek in te dienen om meer of minder uren te werken. De Wet Aanpassing Arbeidsduur heeft per 1 januari 2016 plaats gemaakt voor de Wet Flexibel Werken. Wat is er veranderd? Heeft de werknemer nu ook recht op thuiswerken?
De nieuwe wet geeft de werknemer nog steeds enkel het recht om een verzoek te doen tot wijziging van de werktijd, echter kan de werkgever het verzoek van de werknemer niet meer ongemotiveerd afwijzen. De weigering van een aanpassing van werktijd is alleen mogelijk wanneer zwaarwegende bedrijfsbelangen zich daartegen verzetten, de geldende arbeidstijden moeten daarbij wel gerespecteerd worden.
Zwaarwegende bedrijfsbelangen
Voor beantwoording van de vraag of er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen, geeft de wet enkele handvatten. Indien de werknemer verzoekt om een vermindering van zijn arbeidsduur, zou de werkgever dit verzoek af kunnen wijzen als de vermindering leidt tot ernstige problemen:
- Voor de bedrijfsvoering bij de herbezetting van de vrijgekomen uren;
- Op het gebied van veiligheid of;
- Van rooster technische aard.
Indien de werknemer verzoekt om een vermeerdering van de arbeidsduur is in ieder geval sprake van een zwaarwegend bedrijfsbelang, als de vermeerdering leidt tot ernstige problemen:
- Van financiële of organisatorische aard;
- Wegens het niet voorhanden zijn van voldoende werk, of;
- Omdat de vastgestelde formatieruimte daartoe ontoereikend is.
Het betreffen hier overigens uitdrukkelijk niet limitatieve opsommingen. Het is denkbaar dat andere belangen ernstig zouden kunnen worden geschaad bij honorering van het aanpassingsverzoek.
Denk hierbij aan technische, operationele of economische belangen van de werkgever. Deze belangen kunnen mede een reden zijn om het verzoek af te wijzen. Uit de jurisprudentie blijkt dit tot op heden niet vaak aanwezig te zijn, omdat van de werkgever redelijke aanpassingen in de organisatie verwacht mogen worden.
Indien een maand voordat een wijziging zou ingaan nog geen beslissing is genomen door de werkgever, dan wordt het verzoek van de werknemer automatisch ingewilligd.
Thuiswerken?
Met de nieuwe wet flexibel werken is het mogelijk om een wijziging van de arbeidsplaats aan de werkgever te verzoeken. Betekent dat een recht op thuiswerken? Nee, waar een werkgever eerder een verzoek tot wijziging arbeidsplaats ongemotiveerd kon afwijzen dient de werkgever het verzoek in de nieuwe wet in ieder geval te overwegen.
Voor een wijziging van de arbeidsplaats is de mogelijkheid voor werkgevers om het verzoek af te wijzen ruimer dan bij een verzoek tot wijziging van de werktijd. De wet geeft in het geval van wijziging van de arbeidsplaats immers geen wettelijke afwijzingsgronden.
Bij een verzoek tot wijziging arbeidsplaats is het denkbaar dat het verzoek vanwege ‘algemeen gebruik binnen de organisatie’ wordt afgewezen. Een afwijzing dient wel schriftelijk gemotiveerd te worden en vergt overleg met de werknemer. Ook hierbij geldt dat indien een maand voordat een wijziging zou ingaan nog geen beslissing is genomen, het verzoek van de werknemer automatisch ingewilligd wordt.
Conclusie
Voor wat betreft het wijzigen van de arbeidstijden wordt dit voor de werkgever een lastiger te nemen hobbel indien hij een dergelijk verzoek wil afwijzen. Uiteraard is het niet onmogelijk, maar de afwijzing van een dergelijk verzoek zal goed gemotiveerd moeten gebeuren. Ten aanzien van een verzoek tot wijziging arbeidsplaats werd door verschillende media gesproken over een ‘recht op thuiswerken’. De Wet Flexibel werken brengt in dat opzicht slechts mee dat de werkgever een dergelijk verzoek enkel hoeft te overwegen. Aan het einde van de rit blijft het de baas die bepaalt. Heeft u hier vragen over? De advocaten uit onze sectie arbeidsrecht helpen u graag verder.
Gepubliceerd op 11 januari 2016.
