Speelgoed met sensoren, microfoons, internetverbinding, camera's of zelfs spraakherkenning. Het speelgoed van kinderen wordt vandaag de dag steeds slimmer.
Bij 'connected toys' gaat het om 'slim speelgoed' dat kan worden verbonden met het internet of bluetooth. Het lijkt allemaal hartstikke leuk en soms ook leerzaam voor kinderen, maar achter slim speelgoed kan ook een groot gevaar schuilen.
Hack
Slim speelgoed verzamelt veel gegevens, waaronder persoonlijke informatie. Denk hierbij aan gebruikersnamen, wachtwoorden en locatiegegevens. Indien een datalek plaatsvindt bij het bedrijf dat de data verwerkt dan wel beheert, bestaat het risico dat deze gegevens onbedoeld met derden worden gedeeld. In het verleden gebeurde dit bijvoorbeeld bij het bedrijf V-Tech, een maker van slim speelgoed. Het bedrijf werd gehackt waardoor uiteindelijk persoonlijke informatie van ruim 5.000 gezinnen op straat kwam te liggen.
Een ander schandaal vond in 2016 plaats toen bleek dat via de pop 'My Friend Cayla', kinderen eenvoudig afgeluisterd konden worden. De oorzaak bleek een onbeveiligde bluetooth verbinding te zijn. Daarnaast werd alle informatie die de pop verzamelde rechtstreeks doorgezonden naar een derde partij. Een zeer onwenselijke situatie.
Op dit moment zijn er verschillende soorten speelgoed verkrijgbaar die bestuurbaar zijn via een bluetooth verbinding. Het is belangrijk om voorafgaand aan de aankoop te controleren of deze bluetooth verbinding veilig is. Beperk u hierbij niet tot de informatie op de doos, maar doe gedegen onderzoek. Veel ouders vertrouwen op de informatie die de fabrikant verstrekt, maar de privacy-aspecten van speelgoed zijn wettelijk nog ongereguleerd. U heeft dan ook nooit de garantie dat het speelgoed "privacy proof" is.
Als bijvoorbeeld de bluetooth verbinding niet (goed) beveiligd is, dan bestaat het risico dat een vreemde hier misbruik van maakt en via het speelgoed met uw kind praat. U zult raar opkijken als de teddybeer van uw kind opeens begint te schelden of bijzondere 'instructies' aan uw kind geeft. Het is dan ook belangrijk om hier alert op te zijn voordat u het speelgoed aanschaft.
Identiteitsfraude Indien persoonlijke informatie van kinderen door middel van speelgoed wordt verzameld, dan vergroot dit de kans op identiteitsfraude. Dit geldt overigens ook voor applicaties op mobiele telefoons of spelcomputers.
De data met betrekking tot uw gezin is het nieuwe goud voor veel bedrijven. Via microfoons kan informatie relatief eenvoudig worden verzameld.
Immers, kinderen vertellen veel aan hun knuffelvriend of poppenvriendin. Het is goed om na te gaan of deze informatie doorgestuurd kan worden naar derden. Tevens kan er via speelgoed informatie worden verzameld over de persoonlijkheid van uw kind en over zijn of haar leefomgeving. Wat vind je leuk? Wat is je lievelingseten? Waar zijn mama en papa nu? Heb je nog broertjes of zusjes? Waar woon je? Simpele vragen waar een kind gemakkelijk op kan antwoorden en waarmee een goed beeld wordt gegeven van uw gezinssituatie.
Checklist
Persoonlijk ben ik geen voorstander van speelgoed waarin een camera, microfoon, gps-tracker of bluetooth mogelijkheid is verwerkt. Ook al lijkt het op het eerste gezicht onschuldig, u heeft nooit garantie op een waterdichte beveiliging. Daarnaast zijn kinderen vaak niet in staat om zelf de gevaren te herkennen. Het is daarom ook belangrijk om kinderen al vroeg te leren omgaan met de technologische ontwikkelingen van vandaag de dag. Denk hierbij ook aan het gebruik van social media en smartphones. Technologie speelt een belangrijke rol in ons dagelijks leven en het is belangrijk om niet alleen de voordelen, maar ook de risico's bij kinderen onder de aandacht te brengen. Ik wil 'de pret niet bederven', maar ik vind het wel belangrijk dat ouders en verzorgers meer bewust worden van het gevaar van slim speelgoed. Om die reden heb ik een checklist opgesteld, waardoor relatief eenvoudig een veilige speelomgeving kan worden gecreëerd en de risico's tot een minimum kunnen worden beperkt.
- Gebruik en verbind alleen speelgoed met een beveiligde wifi-verbinding binnen het thuisnetwerk.
- Doe onderzoek naar het speelgoed en de mogelijke verbindingen die kunnen worden gelegd met bijvoorbeeld het internet of bluetooth. Onderzoek ook hoe deze verbindingen beveiligd kunnen worden.
- Beveilig een bluetooth verbinding altijd via een pincode of wachtwoord.
- Controleer of het nodig is om de software van het speelgoed regelmatig te updaten in verband met de beveiligingstoepassingen. Indien dat het geval is, zorg dan ook dat de updates tijdig worden uitgevoerd. Het is belangrijk dat het speelgoed altijd op de laatste versie draait.
- Controleer of het speelgoed gebruikersdata verzamelt. Indien dit het geval is, onderzoek dan wat hiermee gebeurt. Waar wordt deze data opgeslagen en voor hoe lang? Waar wordt deze data voor gebruikt? Bestaat de kans dat de data door de producent aan derden wordt verstrekt? Hoe staan deze bedrijven bekend op het gebied van cybersecurity?
- Zorg dat de instellingen van het speelgoed zoveel mogelijk 'privacy proof' zijn. Hiermee kunt u ervoor zorgen dat zo min mogelijk data wordt verstrekt aan derden. Voer alleen persoonsgegevens in die strikt noodzakelijk zijn voor het gebruik. Mensen zijn geneigd om alles naar waarheid in te vullen, maar verzin gerust een deel van de persoonsgegevens.
- Lees zorgvuldig de gebruikershandleiding, algemene voorwaarden en de privacy policy van de betrokken bedrijven. Daarbij is het van
belang om op het volgende te letten:
- Zal het bedrijf in het geval van een datalek contact met u opnemen?
- Zal het bedrijf contact met u opnemen indien er gebreken zijn geconstateerd met betrekking tot het speelgoed?
- Waar wordt uw data opgeslagen?
- Wie heeft toegang tot deze data?
- Als er wijzigingen worden doorgevoerd in de algemene voorwaarden/privacy policies, zal het bedrijf u op de hoogte brengen?
- Is de klantenservice van het bedrijf beschikbaar in het geval u vragen of onzekerheden heeft ten aanzien van het speelgoed? - Blijf uw kind in de gaten houden wanneer hij/zij gebruik maakt van het speelgoed. Welke informatie deelt het kind met het speelgoed?
Hoe verloopt de interactie tussen het speelgoed en uw kind? Zorg dat u in dezelfde ruimte aanwezig bent of maak gebruik van een ouder-applicatie waarmee u het gebruik kunt monitoren. - Wees ervan verzekerd dat het speelgoed uitstaat wanneer het niet gebruikt wordt. Ga in dat geval ook na of de microfoons en/of camera's uitgeschakeld zijn. Plak de camera eventueel af met tape.
- Gebruik een unieke logincode wanneer u een gebruikersaccount instelt. Maak hierbij gebruik van hoofdletters, cijfers en speciale karakters. In plaats van het instellen van een wachtwoord is het nóg beter om een 'wachtzin', die aan voorgaande eisen voldoet, te gebruiken.
Publicatiedatum: 17 augustus 2017