Als werkgever bent u in de meeste branches gebonden aan een cao.
Het aantal vakantiedagen en allerlei regels over opleidingen en heel veel andere zaken, is nauwkeurig vastgelegd. Het staat u niet vrij daarvan af te wijken. Sterker nog: als u afwijkt, loopt u het risico dat de vakbond of een samenwerkingsverband daarvan, u een boete oplegt, zoals uitzender Axius heeft ondervonden[1] .
Dat is (natuurlijk) niet anders als u werkt voor de overheid. Ook dan is de cao van toepassing. Maakt u het gemeentehuis schoon op basis van een gewonnen aanbesteding? Denk dan aan de toepassing van de cao. En denk daar gerust nog maar een keertje extra over na, want er zitten haken en ogen aan.
Zo’n opdracht om het gemeentehuis schoon te maken komt niet uit de lucht vallen. Het gemeentehuis werd natuurlijk al schoongemaakt en de ‘zittende’ opdrachtgever heeft de aanbesteding verloren. Tant pis, maar zo is het leven. Hoewel bij die ‘zittende’ ondernemers werknemers in dienst zijn, kan het maar zo zijn dat hun dienstverband overgaat naar u als u de aanbesteding wint.
Cao’s
In menige cao is bepaald dat als de opdracht aan een ander wordt gegund de werknemers mee-over kunnen. Een voorbeeld daarvan is te vinden in de cao Sociaal Fonds Taxi, waarvan de regeling “overgang personeel bij overgang vervoerscontracten” in artikel 2.1.2 bepaalt dat de winnende inschrijver na een aanbesteding aan 75% van de werknemers van een zittende vervoerder een baanaanbod moet doen.
In de cao Welzijn is bepaald in artikel 11.4 dat ‘de werknemer die met dreigend ontslag wordt geconfronteerd wegens een vermindering of beëindiging van de werkzaamheden als gevolg van het niet langer door de werkgever uitvoeren van een eerder door de overheid gegunde opdracht, doordat deze opdracht na een procedure van aanbesteding aan een andere opdrachtnemer is gegund, bij gebleken geschiktheid recht heeft op een dienstverband bij de andere, nieuwe opdrachtnemer’.
De ondernemer die dus inschrijft op een aanbesteding waarbij het zittende personeel van de “oude” opdrachtgever middels een cao werkt, doet er dan ook verstandig aan om na te gaan of de aanbestede opdracht kwalificeert overgang van de opdracht. Dit heeft als bijkomend gevolg dat men niet zonder meer met het eigen personeel de nieuwe opdracht zal kunnen gaan uitvoeren, maar “vastzit” aan minstens een gedeelte van het personeel van de zittende opdrachtnemer. Daar gebeuren nog wel eens nare ongelukken mee.
Hier ging het mis
Een eerste voorbeeld is berecht door de kantonrechter in Groningen waar de eerder aangeduide cao Sociaal Fonds Taxi van toepassing was en waarbij de nieuwe opdrachtnemer Connexxion verzuimde een schriftelijk baanaanbod te doen aan de werknemers van de zittende opdrachtgever. Daarbij diende het aantal contracturen, de contractduur, de vakantiedagenberekening, de inhoud van de functie en het bruto uurloon gelijk te zijn.
Uiteindelijk oordeelde de kantonrechter in kort geding dat de overgang van de vervoersactiviteiten van Regiovervoer Groningen naar Connexxion moesten worden gekwalificeerd als overgang van de onderneming, zodat Connexxion, die dat zuimde, daartoe alsnog werd verplicht. Men kan zich voorstellen dat dat nogal wat financiële consequenties heeft.
Het tweede geval is door ons eigen kantoor uitgeprocedeerd. Het betrof de overname van een opdracht voor welzijnswerk in de gemeente Veenendaal, waarbij de opvolgende opdrachtnemer zijn verplichting ingevolge artikel 11.4 van de cao aan zijn laars lapte en vervolgens (uiteindelijk) door het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden daarop is teruggefloten.
Conclusie
Een schip op het strand is een baken in zee. Schrijft u in op een aanbesteding, houdt rekening met mogelijke verplichtingen uit de cao ten opzichte van het personeel van de zittende opdrachtnemer!
Voor vragen over aanbestedingen kunt u bij mij terecht en voor vragen over cao’s en over arbeidsrecht verwijs ik u graag door naar onze sectie arbeidsrecht.
[1] Boete-oplegging niet dus door de overheid, maar door de vakbond, in verband met schendingen van de cao door de werkgever. Iets om over na te denken.
Publicatiedatum: 26 maart 2018
