Zo op het eerste gezicht lijkt de hierboven gestelde vraag eenvoudig te beantwoorden. Wie schade toebrengt aan spullen van een ander moet de schade vergoeden. Dus: als een aannemer bij graafwerkzaamheden in de grond kabels van een netbeheerder (zoals Liander) beschadigt, dan moet de aannemer die schade vergoeden. Toch is het niet zo eenvoudig als het lijkt… Dit blijkt uit een casus waarover tussen een aannemer en Liander tot in drie instanties (Rechtbank, Gerechtshof en Hoge Raad) is geprocedeerd.

Grondroeren

Nederland ligt in de grond vol met kabels en leidingen. Om deze te beschermen is een aannemer die bij de uitvoering van zijn werkzaamheden van plan is om graafwerkzaamheden te verrichten (en in jargon heet dat "in de grond roeren") verplicht om een Klic melding bij het Kadaster te doen. Klic staat voor Kabels en Leidingen Informatiecentrum. Bij deze melding geeft de aannemer aan op welke plaats zij graafwerkzaamheden wenst te verrichten en wordt aan de aannemer opgaaf gedaan van de locatie van eventuele kabels en leidingen. Als de aannemer geen Klic melding doet en vervolgens een kabel of leiding beschadigt bij de werkzaamheden, is zij zonder meer aansprakelijk.

Als aan de aannemer opgaaf is gedaan van de plaats waar zich kabels en leidingen bevinden, kan en moet de aannemer er bij de graafwerkzaamheden voor zorgdragen dat zij de kabels en leidingen niet raakt. Wat nu als de aannemer de kabels en leidingen niet kan vinden, ondanks de ontvangen opgave? In dat geval is zij verplicht te handelen volgens de onlangs vernieuwde "Richtlijn zorgvuldig grondroeren van initiatief- tot gebruiksfase", beter bekend als de CROW 500.

CROW 500

In deze richtlijn staat wat de aannemer moet doen als de kabel of leiding niet kan worden gevonden. Zij heeft dan de keuze uit drie mogelijkheden:

1. Verder zoeken, ook buiten het zoekgebied.
2. Werken conform de voorschriften zoals die gelden in een risicogebied.
3. Contact zoeken met de netbeheerder om de kabels of leidingen alsnog te vinden.

De casus

In de zaak die aan de rechter werd voorgelegd had de aannemer keurig een Klic melding gedaan. Daaruit bleek dat ter plaatse een middenspanningskabel van Liander, evenwijdig aan de weg, aanwezig zou zijn. De aannemer probeerde de kabel van Liander te lokaliseren voordat zij met de graafwerkzaamheden begon. Dat is niet gelukt. Daarna heeft de aannemer ervoor gekozen te werken conform de voorschriften die gelden voor een risicogebied (zie hiervoor sub b). Het gaat dan om voorschriften als het gebruik van opsporingsapparatuur en het markeren van gevaarlijke zones.

Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden is toch de middenspanningskabel van Liander geraakt, waardoor een schade is ontstaan en Liander de aannemer aansprakelijk heeft gesteld. Liander stelde zich daarbij op het standpunt dat hier sprake is van risicoaansprakelijkheid voor de aannemer en dat de aannemer reeds als gevolg van het feit dat deze de middenspanningskabel had beschadigd, aansprakelijk is voor die schade.