Stel, uw aanstaande ex-echtgenoot heeft een eenmanszaak waar het niet zo goed mee gaat. De schulden in de onderneming overtreffen de bezittingen. Als u niet uitkijkt bent u – bij een huwelijk zonder huwelijkse voorwaarden - na de echtscheiding aansprakelijk voor deze zakelijke schulden. Ook al bent u deze schulden zelf niet aangegaan. U kunt hier iets aan doen door gebruik te maken van afstand van gemeenschap.

Per 1 januari 2012 is er een aantal wijzigingen doorgevoerd met betrekking tot de huwelijksgoederengemeenschap. Een van de wijzigingen betreft de aansprakelijkheid voor schulden van de andere echtgenoot, waarvoor u tijdens het huwelijk niet aansprakelijk was.

Aansprakelijk voor schulden van uw ex

Vóór 1 januari 2012 was u op grond van artikel 1:102 BW na echtscheiding voor de helft aansprakelijk voor schulden van de andere echtgenoot. Uw gehele vermogen kon voor deze schuld worden aangesproken.

Na 1 januari 2012 geldt dat u op grond van artikel 1:102 BW volledig – hoofdelijk – aansprakelijk wordt voor schulden die u niet zelf bent aangegaan. Echter, schuldeisers kunnen zich daarbij alleen op uw vermogen verhalen dat afkomstig is uit de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap. Het vermogen dat altijd al privé was (bijvoorbeeld omdat u een erfenis onder uitsluitingsclausule had ontvangen)
of dat u heeft vergaard na de echtscheiding, blijft buiten bereik van schuldeisers van schulden die u niet zelf bent aangegaan.

Hypotheekschuld

Op dit moment is bij veel echtscheidingen sprake van een hypotheekschuld die hoger is dan de waarde van de woning. We spreken dan van een woning die ”onder water staat”. Meestal is er sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid. Van een dergelijke schuld kunt u geen afstand doen; deze staat immers mede op uw naam. Gezien de restschuld dient al het aanwezige vermogen aangewend te worden om het tekort zoveel mogelijk te beperken en blijft er nauwelijks iets te verdelen over. Omdat u dan ook nauwelijks iets toebedeeld krijgt, biedt u ook nauwelijks verhaal voor de zakelijke schuldeisers van uw ex-echtgenoot.

Maar er zit een adder onder het gras. De regeling dat u alleen maar verhaal biedt op de goederen die zijn verkregen uit de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap dient alleen maar om (externe) schuldeisers te beperken in hun verhaal. Als uw ex-echtgenoot erin slaagt om deze schulden voor méér dan de helft af te lossen, heeft hij een (regres) vordering voor het hetgeen er meer dan de helft is afgelost. En dan geldt niet de beperking dat de vordering alleen verhaald kan worden op hetgeen uit de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap is verkregen. Uw ex-echtgenoot kan verhaal halen op alles wat u op dat moment heeft, inclusief uw loon en uw vermogen dat tijdens het huwelijk buiten de huwelijksgoederengemeenschap viel!

Zoals dit ook voor 1 januari 2012 mogelijk was, kunt u laatstgenoemd scenario voorkomen door afstand te doen van gemeenschap. Hierdoor heeft u alleen nog recht op uw persoonlijke spullen, en verder niets. Maar als er toch alleen of voornamelijk schulden zijn, voorkomt u in ieder geval een (regres)vordering van uw ex-echtgenoot voor schulden waarvoor u tijdens het huwelijk niet aansprakelijk was.

Het is belangrijk u tijdig te realiseren of afstand van gemeenschap aan te raden is. Omdat sinds 1 januari 2012 de huwelijksgoederengemeenschap ontbonden is per datum dat een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank is ingediend, dient de afstand van gemeenschap binnen drie maanden na het indienen van dit verzoekschrift gedaan te worden. Dit was voor 1 januari 2012 binnen drie maanden nadat de echtscheiding een feit was (zijnde de datum van de inschrijving van de echtscheidingsbeschikking bij de burgerlijke stand).

Wilt meer weten over bovenstaand onderwerp of over een ander aspect van het personen-en familierecht, neemt u dan gerust contact op.

Gepubliceerd in 2014.